Hoogzwanger achter het stuur? Tips van een verloskundige

Ze weet nog goed dat ze het zelf wel prettig vond, zwanger op pad gaan. Karlijn: “Het voelde overzichtelijk. Ik en mijn kindje in de auto. Zonder die duizend tassen die je moet meenemen als de baby er eenmaal is. Maar goed, dat was halverwege de zwangerschap. Dan voel je je vaak nog goed. En kan er ook nog veel.”

Wat zijn de regels eigenlijk voor autorijden tijdens de zwangerschap?

“In de wet is niets vastgelegd over autorijden tijdens de zwangerschap. Je mag gewoon achter het stuur stappen zolang je je goed voelt. Dus ook in de laatste maand, vanaf 36 weken. Als je een dikke buik hebt. Al is het dan lastiger autorijden. Bijvoorbeeld omdat er minder ruimte is en het stuur tegen je buik drukt.”

Zwanger autorijden mag dus. Maar is het ook veilig?

“Je bent tijdens de zwangerschap natuurlijk kwetsbaarder dan normaal. Maar je kind zit goed beschermd in je buik. Er zitten veel lagen omheen. Je huid, een laagje buikvet, je buikspieren en de baarmoeder – ook een sterke spier.

Bovendien zit je kindje in een soort zak met vruchtwater. Bij een plotselinge schok of duw werkt dat vruchtwater als buffer. Vergelijk het met een schop die je onder water in het zwembad krijgt. Die komt trager aan en zwakt af. Bij een lichte stoot of aanrijding vangen al die lagen de klap op. De hoeveelheid vruchtwater neemt aan het eind van je zwangerschap trouwens wel iets af. Dat maakt het beschermingslaagje rondom je kind dunner.”

Wie is Karlijn Draaisma?

Karlijn (40) werkt al vijftien jaar als verloskundige. In 2019 volgde ze een aanvullende opleiding tot echoscopist. Samen met twee andere verloskundigen heeft ze een eigen praktijk in Amsterdam. In totaal werken er elf verloskundigen. Karlijn heeft naar schatting duizend bevallingen begeleid. Zelf is ze moeder van drie zoons.

Hoe draag je de autogordel als je zwanger bent?

“Gewoon zoals altijd. De bovenste band loopt over je sleutelbeen tussen je borsten naar je heup. Het onderste deel van de gordel loopt onder je buik langs. Niet eroverheen. Doe de autogordel in ieder geval niet achter je rug langs. Gebruik je hem goed? Dan zijn jij en je baby op de beste manier beschermd. In combinatie met de airbag al helemaal."

Hoe zit het met je reactievermogen als je zwanger bent? Reageer je nog even snel als eerst?

“Goed punt. Door hormonen verandert dat iets. Tijdens de zwangerschap maak je bijvoorbeeld meer progesteron aan. Dat zorgt voor een 'pregnancy brain': een zwangerschapsbrein. Het voelt alsof je mist in je hoofd hebt. Je wordt wat warriger. Dromeriger. Minder scherp ook.

Het is goed dat je hiervan weet. En dus extra voorzichtig bent achter het stuur. Daarom is het verstandig om de radio zachter of zelfs uit te zetten. Of om minder te kletsen. Wil je veilig blijven? Zorg dan voor zo min mogelijk afleiding bij het autorijden.”

Hoe zorg je dat je tijdens je zwangerschap prettig in de auto zit?

“Voor een comfortabele zithouding kun je je groeiende buik iets meer ruimte geven. Bijvoorbeeld door je autostoel een stukje naar achteren te zetten. Niet te ver. Je moet nog wel bij de pedalen kunnen. Of zet de rugleuning van de stoel iets naar achteren. Dat zit soms net wat prettiger.

Zorg verder dat je iets te drinken bij de hand hebt. En neem een kleine snack mee. Voor het geval je je wat flauw voelt of licht in je hoofd bent.”

Kun je tijdens je zwangerschap nog met de auto op vakantie?

“Ja, dat kan. Zeker in het tweede trimester. Aan het eind van je zwangerschap is het misschien handiger dat iemand anders rijdt. Zoals je partner als je die hebt. En het is belangrijk vaker te pauzeren. Ik zou zeggen: zeker elke twee uur. Grote kans dat je tegen die tijd toch moet plassen.

Bovendien is het goed voor je bloedsomloop om je benen te strekken. Ook voelt het fijn om even geen druk op je bekken en onderrug te hebben. Ga je voor langere tijd op pad? Neem je dossier mee. Dit kun je bij de verloskundige opvragen, op papier of digitaal. Stel dat er iets gebeurt, dan kunnen hulpverleners je snel helpen.”

En wat als je tijdens het autorijden weeën krijgt?

“Keer dan om. In de meeste gevallen heb je nog tijd om rustig thuis te komen. Gaat het ineens heel snel of ben je ver van huis? Bel dan je verloskundige. Die denkt met je mee. Bij spoed zoeken we contact met een ziekenhuis in de buurt. Waar je ook bent.”

Stel dat je als zwangere vrouw toch een ongeluk krijgt?

“Heb je een kleine botsing gehad en ben je alleen geschrokken? Bel dan alsnog je verloskundige. Of kom langs. We voelen dan of de buik soepel is. En maken eventueel een hartfilmpje van jou en je baby. Bij twijfel sturen we je door naar het ziekenhuis. Bij een ernstiger ongeluk ga je natuurlijk direct door naar het ziekenhuis.”

Ben je zelf toen je 38 of 39 weken zwanger was nog gaan rijden?

“In de laatste weken van mijn zwangerschappen heb ik echt nog wel ritjes gemaakt. Maar het is voor iedere vrouw anders. Op een gegeven moment merk je dat je liever niet meer rijdt. Of dichter bij huis wilt blijven.

Dat is ook een van mijn tips aan zwangere vrouwen: voel wat bij je past. Stel, je hebt een afspraak en wilt hoogzwanger gaan autorijden. Check dan vlak voor vertrek even bij jezelf in. Ben je helder? Voel je je goed? Is alles rustig? Dan kun je gerust gaan. Zo niet, blijf dan lekker thuis.”