Directe impact van onrust beperkt

22 maart 2023

De aandelen- en obligatiemarkten staan de laatste dagen in het teken van onrust binnen de financiële sector. De directe impact op de portefeuilles is tot nu toe beperkt gebleven.


Hoe de onrust begon

Bij de Amerikaanse Silicon Valley Bank (SVB) begonnen de problemen. Deze bank is gespecialiseerd in het financieren van technologiebedrijven en zogenaamde startups: startende bedrijven met meestal hoge kosten en weinig tot geen inkomsten. Aan deze bedrijven worden meestal risicovolle kortlopende leningen verstrekt. Dit doet de SVB met het vermogen dat klanten bij de SVB hebben gestald. Maar een deel van dit vermogen had de SVB ook belegd in langlopende obligaties. Door de snel gestegen kapitaalmarktrente werden deze beleggingen minder waard. Het ging mis toen het de bank niet lukte om extra geld op te halen. Hierdoor nam het vertrouwen verder af en besloot een aantal grote klanten hun gestalde geld weg te halen. Door dit via sociale media kenbaar te maken, triggerden zij een ‘bank run’. Klanten stonden letterlijk maar ook digitaal in de rij om geld op te nemen. SVB kwam daardoor in liquiditeitsproblemen en moest worden gered. Inmiddels zijn er bij nog een paar kleinere regionale banken in Amerika problemen naar boven gekomen.

Zwitserse problemen

De onzekerheid en het wantrouwen sloegen over naar Europa met de Zwitserse bank Credit Suisse als hoofdrolspeler. Deze bank had naast tegenvallende resultaten al langer problemen doordat het betrokken was bij een aantal negatieve financiële gebeurtenissen. Doordat ook hier klanten versneld grote sommen geld opnamen, kwam de bank in nog grotere problemen. De Zwitserse centrale bank verstrekte daarom een noodlening van CHF 50 miljard, in een poging het vertrouwen te herstellen. Helaas lukte dit niet voldoende. De grootaandeelhouders bleken niet bereid om meer geld beschikbaar te stellen. Daardoor werd het duidelijk dat er een andere oplossing moest worden gevonden. Inmiddels is Credit Suisse overgenomen door een andere Zwitserse bank: UBS.

Dilemma centrale banken

De onrust binnen de financiële sector komt voor centrale banken op een heel slecht moment. Zij moeten niet alleen voor een stabiel financieel systeem zorgen. Hun doel is óók om de hoge inflatie onder controle te houden. Dat doen ze door de beleidsrente te verhogen. Maar dit lost de liquiditeitsproblemen juist níet op. Volgens veel analisten zijn de renteverhogingen en met name de snelheid daarvan, één van de oorzaken van de financiële onrust. Zij roepen de centrale banken dan ook op om de rente niet verder te verhogen.

De centrale banken moeten een afweging maken welk probleem het eerst aangepakt moet worden: de hoge inflatie of de liquiditeitsproblemen bij sommige banken. Voor nu ligt de focus op het zo snel mogelijk herstellen van het vertrouwen in die banken. Centrale banken hebben in een gecoördineerde actie de leenfaciliteiten voor banken verruimd. Hierdoor zorgen zij dat er voldoende liquiditeit in het systeem aanwezig is. Banken komen daardoor minder snel in problemen en dat geeft vertrouwen. Of de actie voldoende is moet nog blijken.

Impact op je portefeuille

In de portefeuilles hebben we geen noemenswaardige belangen in de banken die nu in de problemen zitten. Er is dus een zeer beperkte directe impact op jouw portefeuille. Dit neemt niet weg dat zowel de aandelen- als de obligatiemarkten flink in beweging zijn. Tussentijds was dit zichtbaar in de waardeontwikkeling van jouw portefeuille. Het is nog onduidelijk hoelang deze onzekere periode blijft bestaan. Maar de autoriteiten zitten er bovenop en zullen ingrijpen waar nodig, dat hebben ze al laten zien. Wij houden vast aan de gemaakte keuze om momenteel minder in aandelen te beleggen dan de standaardverdeling. Hiervoor houden we cash of goud aan. We volgen de ontwikkelingen op de voet en houden je hierover op de hoogte.


Pim van Tilburg
Senior Investment Manager