"Wil je even €800,- overmaken? Ik heb mijn vlucht gemist en ik moet een extra nacht logeren in een hotel. Ik stuur wel even een Tikkie". Internetcriminelen versturen dit soort berichten via WhatsApp uit naam van bijvoorbeeld je zus of tante. Voor je het weet heb je de overschrijving gedaan en blijkt je zus of tante gewoon thuis te zijn. Deze vorm van fraude heet WhatsAppfraude en het aantal gevallen neemt sterk toe. We leggen uit hoe het werkt, hoe je het herkent en wat je eraan kunt doen.
Je ontvangt een whatsappje van een bekende. Hij of zij vraagt met spoed om geld over te maken voor een crisissituatie. Denk aan een staking van het OV-personeel, een onverwachte rekening die de afzender niet kan betalen of een gemiste vlucht. Met een Tikkie of Betaalverzoek is de overschrijving zo gedaan.
Vaak gebruiken internetcriminelen een onbekend nummer. Met een gestolen profielfoto en een smoes over een nieuw nummer doen ze zich voor als een vriend of familielid. Steeds vaker krijgen internetcriminelen ook echt toegang tot WhatsAppaccounts. De truc blijft hetzelfde, alleen dan van een echt contactpersoon met een bekend nummer. Zo herken je het:
Heb je een bericht ontvangen en twijfel je over de echtheid? Klik niet op de eventuele betaallink. Stel persoonlijke vragen waar een fraudeur het antwoord niet op kan weten. Je kunt ook altijd even bellen met de afzender. Laat je niet van de wijs brengen als hij of zij beweert geen bereik te hebben. Dan weet je eigenlijk al genoeg.
Heb je al betaald? Dan kun je het beste de fraudeafdeling van jouw bank bellen. Met een beetje geluk kunnen zij de overschrijving nog tegenhouden, terwijl deze wordt verwerkt. Stel je vriend of familielid waarvan jij het bericht lijkt te hebben ontvangen op de hoogte. Zo kan hij of zij actie ondernemen. Doe ook aangifte bij de politie. Hoe meer mensen aangifte doen van dit soort fraude, hoe beter het beeld van de omvang wordt. Aangifte kun je online doen met je DigiD.
Wordt jouw identiteit gebruikt voor WhatsAppfraude? Dat kan op twee manieren:
Internetcriminelen halen jouw foto en contacten van sociale media als Facebook, Instagram en Twitter. Dit kun je voorkomen door je accounts op Privé te zetten. Google je social media account ook eens als je bent uitgelogd. Pas dan zie je welke informatie nog beschikbaar is voor vreemden. We laten vaak meer zien dan we denken.
Worden niet alleen je profielfoto en contacten gebruikt, maar hebben internetcriminelen ook echt toegang tot jouw WhatsAppaccount? Dan is je WhatsAppaccount gehackt. Hoe? Met behulp van je voicemail.
Je WhatsAppaccount is beveiligd met een security code. Deze unieke code is alleen aan jouw account gelinkt. Bij het installeren van WhatsApp ontvang je een verificatiecode in een sms-bericht. Als de verificatiecode niet wordt ingevuld, belt WhatsApp je op met een spraakbericht waarin de code wordt genoemd. Als je niet opneemt, komt de code op je voicemail terecht. Dat is het moment waarop de crimineel zijn slag slaat, door je voicemail te hacken.
Veel voicemailaccounts zijn namelijk niet goed beveiligd. Dat komt doordat de meeste mensen hun voicemail al heel wat jaar geleden hebben ingesteld. Pincodes als '0000' en '1234' waren toen populair. Nu zijn ze gemakkelijk te kraken. Met het kraken van je voicemail-pincode beluistert de crimineel jouw berichten en bemachtigt de verificatiecode. Met deze informatie neemt hij zo het stuur van je account over.
De Cyberwacht is een initiatief van Nationale-Nederlanden. Deze telefonische spoeddienst helpt als je gehackt bent of vermoedt dat je gehackt bent. Bel 070-5135555. De eerste 5 minuten zijn gratis. Daarna betaal je € 1,49 per minuut.
Neem de volgende stappen als je vermoedt dat je WhatsApp gehackt is: