Inge wil graag eerder stoppen met werken, Titia liever later

Waar backoffice medewerker Inge Wijsman (60) graag eerder wil stoppen met werken, ziet coach en opleider Titia de Vries (65) zichzelf wel wat langer doorwerken. Hoe kijken beide vrouwen naar het pensioen? Op welke manier hebben ze pensioen opgebouwd? En wat kunnen ze van elkaar leren? Een gesprek over verschillen, overeenkomsten en toekomstdromen.

De zilvergrijze Inge en roodharige Titia verschillen niet alleen qua pensioenplannen van elkaar, maar ook qua achtergrond en accent. Titia is geboren in Zaandam, op 500 meter afstand van het pittoreske huis waar ze nu woont. Inge woonde tot achttien jaar geleden in België. En dat is nog goed te horen aan haar Vlaamse tongval.

Vertel, Inge. Waarom wil je eerder stoppen met werken?

“Vooral om van het leven te genieten. Ik heb altijd veel en hard gewerkt. In België had ik een eigen buurtsupermarkt. Ik heb weleens geteld hoeveel werkjaren ik er in uren al op heb zitten. Dan had ik vijf jaar geleden al met pensioen gemogen…

Begrijp me niet verkeerd, dat vond ik leuk om te doen. Maar het is ook een aanslag op je lichaam. Wat daarnaast meespeelt, is dat leeftijdsgenoten onverwacht ziek worden. Onze buurman overleed drie maanden geleden plots. Hij had mijn leeftijd. Dat is wel confronterend. Je gaat dan meer nadenken over de tijd die je nog hebt en hoe je die wilt besteden.”

Titia: “Ja, hè? Je voelt je niet altijd 60+, maar je bent het wel.”

Inge: “Zeker! Mijn man heeft ook last van het post-COVID syndroom. Het gaat al veel beter dan in het begin, maar we beseffen daardoor wel hoe belangrijk het is nu te genieten. Ook omdat dit ons tweede huwelijk is. We hebben niet zoveel tijd samen gehad, dus we willen alles eruit halen. Maar die tijd moet je wel zelf maken.”

Titia: ‘Ik denk dat ik nog veel te bieden heb.’

En heb je ook gedacht aan de optie om minder te werken?

Inge: “Ik werk nu ook al parttime, drie dagen per week. En ook al werk je maar een dag, je blijft toch altijd ergens aan gebonden. Je kunt niet zomaar zeggen: ‘We gaan er een maandje tussenuit.’ Mijn man werkt wel bij een bedrijf waar hij extra verlofdagen kan opbouwen. Daardoor gaat hij straks waarschijnlijk naar een werkweek van vier dagen. Dat is een fijn vooruitzicht.”

Waarom wil jij graag langer doorwerken, Titia?

“Ik houd van mijn vak. Het geeft me voldoening, zingeving, hoe je het noemen wilt. Zo’n twintig jaar geleden heb ik me laten omscholen tot trainer en coach. Ik ben nog lang niet uitgeleerd. Zo volg ik nu een opleiding trauma healing, een therapievorm.

Inge: ‘Ik ga de sociale contacten van werk straks wel missen.’

Ook leid ik mensen op tot coach. Dat vind ik ontzettend leuk om te doen. Er is zo’n wildgroei aan coaches tegenwoordig, maar een goed gesprek is nog geen coaching. Ik vind het mooi een bijdrage te leveren aan de professionalisering van het vak en ik denk dat ik nog veel te bieden heb. Bovendien levert werk me ook veel contacten op. Ik ben single en heb geen kinderen, dus dat vind ik wel belangrijk.”

Inge: “Dat kan ik me goed voorstellen. Die sociale contacten ga ik straks wel missen. Ik vind mijn werk heel leuk. En als ik thuiskom, heb ik mijn man iets te vertellen. Hoe zal dat na mijn pensioen zijn?”

Titia: “Snap ik! Werk is zoveel meer dan geld verdienen.”

Hoe zorg je ervoor dat je eerder met pensioen kunt, Inge?

“Ik heb geen groot pensioenpotje. In België bouwde ik weinig pensioen op. Ik keerde mezelf het minimumloon uit, en dat gold ook voor mijn pensioenpremie. Hier in Nederland heb ik altijd parttime gewerkt, dan bouw je ook niet zoveel op. Wel heb ik altijd veel gespaard en geen luxe uitgavenpatroon gehad. Mijn man heeft wel een goed pensioen opgebouwd. Daarnaast verhuren we twee appartementen.”

Titia: ‘Ik heb vaak gedacht: kon ik maar vast met pensioen.’

Zien jullie de huur van die appartementen ook als pensioenpotje?

“Ja. Een paar jaar geleden gingen we ons verdiepen in eerder stoppen met werken. Toen kwamen we uit op deze optie. Met ons spaargeld en wat extra overwaarde op het huis konden we twee appartementen kopen. Als het nodig is, verkopen we ze op termijn.”

Weet je welke gevolgen eerder stoppen heeft voor de uiteindelijke hoogte van je pensioen?

“Ja, dat zal wat kleiner zijn. Recent kregen we op mijn werk voorlichting over de verschillende mogelijkheden voor je pensioen. Toen heb ik opgeschreven waar we qua bedrag ongeveer op uitkomen vanaf onze AOW-leeftijd. Daardoor weet ik dat we ons niet zo snel druk hoeven te maken. Daar voel ik me bevoorrecht in. Nu is het ook niet zo dat we nog hele wilde plannen hebben. We gaan graag op reis, maar dat kan ook een fietsvakantie in Nederland zijn.”

Hoe heb jij pensioen opgebouwd, Titia?

“Ik heb 30 jaar pensioen opgebouwd bij het ABP (pensioenfonds voor overheid en onderwijs, red.). Als zzp’er heb ik niets opgebouwd, maar van het werkgeverspensioen en de AOW samen kan ik best leuk leven. En al helemaal als ik nog blijf werken.”

Wanneer hebben jullie voor het eerst naar jullie pensioen gekeken?

Inge (lachend): “Toen ik van mijn eerste man ging scheiden… Ja, toen dacht ik wel: had ik nou maar eerder aan mijn pensioenopbouw gedacht. Mijn ex-man had een goed pensioen opgebouwd bij de overheid, ik bijna niets.”

Titia: “Tien jaar geleden heb ik weleens berekend: wat als ik eerder met pensioen ga? Wat krijg ik dan na m’n 67e? Maar dat was zo weinig… Toen ik net een paar jaar voor mezelf was begonnen, kreeg ik borstkanker. Ik heb weleens gedacht: kon ik maar vast met pensioen.”

Inge: “Jeetje, wat heftig.”

Titia: “Dat was geen fijne periode, nee. Ik ben snel weer begonnen met werken, uit financiële noodzaak. Nu heb ik ME, en ben ik vaak moe. Maar nu ik dan bijna met pensioen mag, denk ik: nee, ik wil nog niet. Ik vind het werk nog te leuk.”

Hebben jullie zelf invloed op het moment dat jullie met pensioen gaan?

Titia: “Dat vind ik zeker. Ik vind het wel fijn dat de noodzaak tot inkomen straks weg is, als ik mijn AOW en werkgeverspensioen krijg. Dan kan ik écht zeggen: die klus wel, en die niet. De arbeidsmarkt is ook zo anders dan vroeger. Parttime werken is normaler geworden, net als zzp’en en actief blijven na je pensioen.”

Inge: “Ik heb ook het idee dat ik er invloed op heb. Je gezondheid heb je niet altijd in de hand, maar je pensioen vaak wel. Mijn man en ik hebben ook wel decennia naar ons pensioen toegewerkt, met spaargeld en beleggingen.”

Wat willen jullie doen na je pensioen?

Inge: “Fietsen en wandelen in de bossen of duinen. Mijn man wil in Zuid-Italië gaan wonen, maar ik ga niet nog eens emigreren. Ik wil niet weer opnieuw vrienden moeten maken. En ik wil bij mijn kinderen in de buurt wonen. Ik hoop nog op een kleinkind, als dat erin zit. Dus dan gaat mijn man maar alleen! Nee, we liggen ook graag in onze relaxstoel. Al een beetje oefenen voor het pensioen.”

Titia: “Wat heerlijk. Ik merk ook dat ik de laatste jaren niet meer zoveel hoef. Ik heb altijd veel gereisd, naar de gekste plekken. Nu zit ik ook gewoon graag in de tuin, een praatje maken met de mensen die voorbijkomen.”

Hebben jullie nog tips voor elkaar?

Korte stilte.
Inge: “Dat vind ik moeilijk te zeggen. Ik zit niet in jouw situatie. Ik vind het bewonderenswaardig hoe je alles doet.”

Titia: “Ik heb geen tip, maar een top. Ik vind van ons allebei dat we duidelijk weten wat we willen en waarom. En tegelijkertijd is het niet in beton gegoten. Je kunt niet alles plannen. Soms beslist het leven anders.”